Sojavörur og neysla þeirra

Soja getur valdið ófrjósemi
Samkvæmt rannsókn ættu konur sem eru að reyna að verða barnshafandi að hafa í huga að forðast neyslu á soja. Efnasamband sem kallast ,,genistein“ og finnst í soja, skaðar sæðisfrumurnar á meðan þær synda til eggsins. Jafnvel örlítið magn í líffærakerfi kvenna getur eyðilagt sæðisfrumurnar. Það sem meira er, rannsóknaraðilarnir segja að forðist konur soja á frjóustu dögum mánaðarins, þá geti það stuðlað að getnaði. Genistein finnst í öllum vörum sem innihalda soja, þar á meðal sojamjólk, mörgum grænmetistegundum, sumum tilbúnum matvælum og pizzum. Jurtaprótein og sojaprótein er orðið svo gott sem í öllum unnum kjötafurðum hér á landi og einnig í hakki. Sojamjöl virðist vera í næstum öllu brauði líka. Ennfremur í vítamínum og lyfjum. Þannig að vilji maður forðast það eina ráðið að kaupa heilt korn og mala sjálfur og vinna allan mat sjálfur.

Rannsókn
Rannsóknaraðilarnir prófuðu hvað gerðist þegar mannssæði komst í snertingu við genistein á tilraunastofunni: Það orsakaði ótímabær viðbrögð hjá sæðisfrumunum, þannig að þær þroskuðust löngu áður en þær náðu til að frjóvga egg. Í raunveruleikanum skeður þetta yfirleitt ekki nema þegar sæðisfruman hefur verið inni í konunni í nokkra klukkutíma og þær eru mjög nálægt því að ljúka sinni löngu sundferð til eggsins. Ef að genistein væri ekki í legi konunnar myndi sæðisfruman komast nær því að ljúka ferð sinni til eggsins. Það sem kom á óvart og segir meira um hættuleg áhrif soja á heilsu mannfólksins, var að það þurfti minna magn af genistein til að skapa frjósemisvandamál hjá konum en hjá músum. Byggt á þessum upplýsingum, sagði talsmaður Vegetarian Scociety að fyrir þá sem væru að reyna að verða barnshafandi, væri það vel þess virði að forðast sojavörur nokkra daga í mánuði, þó það væri bara veikur möguleiki á að það yki frjósemi. BBC News June 21, 2005. Meiri upplýsingar um þetta má finna á: http://www.mercola.com og http://www.news.bbc. co.uk.

Athugasemd dr. Mercola
Í gegnum tíðina hefur verið litið á soja sem allra meina bót, en á seinni árum hafa komið vísindalegar sannanir á því að sú er oft ekki raunin. Ef við horfum á hvaða áhrif neysla á soja hefur á líkama okkar er mikilvægt að hafa til hliðsjónar muninn á milli gerjaðrar (fermented) og ógerjaðrar (un-fermented) sojafæðu. Gerjaðar soja afurðir eru þessar: Miso, Sojasósa, Natto, Tempeh, Ógerjaðar soja afurðir eru þessar: Tofu, Soja mjólk, Soja pylsur og aðrar ,,kjötlausar“ vörur unnar úr soja eða jurtapróteini (TVP), sem í grunninn er oftast til soja. Soja jógúrt og soja ís Sojaprótein Á meðan ógerjaðar (non-fermented) soja afurðir innihalda fjöldann allan af heilsuspillandi ,,næringarleysum eins og plöntusýru en gerjunarferlið dregur verulega úr virkni þessara efna. Gerjunarferlið losar líka um næringarefni í soja bauninni sem líkaminn á annars erfitt með að nýta sér. Þó að gerjað soja sé ásættanleg fæða samkvæmt ofangreindum rannsóknum, þá virðist það ekki vera tilfellið hjá konum sem eru að reyna að verða barnshafandi. Úr bókinni: The truth about soy. http://www.mercola.com

Efni í sojabaunum orsakar kynferðislega truflun hjá karlkyns rottum
Fullorðnar karlkyns rottur sem aldar voru á fæðu sem innihélt ,,genistein“, (sem finnst í sojabaunum) voru með afbrigðileg æxlunarfæri og áttu við kynferðis truflun að stríða. Þessar uppgötvanir gefa til kynna þörf á víðtækari rannsóknum til að fá úr því skorið hvort það hafi áhrif á þroskun æxlunarfæra barna sem verða fyrir áhrifum frá genistein í móðurkviði og á meðan á brjóstagjöf stendur. Rannsókn var gerð á rottum meðan þær gengu með afkvæmi, og voru aldar á þrenns konar fæðu: Genistein frírri fæðu, einnig sem innihélt lítið magn af genistein og fæðu sem innihélt mikið magn af genistein. Karlkyns afkvæmi rottanna urðu þannig fyrir mismunandi áhrifum af genistein í móðurkviði og á meðan á brjóstagjöf stóð.

Það kom í ljós að fjöldi sæðisfrumna þeirra sem urðu fyrir áhrifum af genistein var eðlilegur, þó voru minni eistu og stærri blöðruhálskirtil en hjá þeim rottum sem urðu ekki fyrir neinum áhrifum. Einnig var minna magn af ,,testosterone“ hjá þeim. Þær rottur sem sem urðu ekki fyrir áhrifum frá genistein voru ólíklegri til að framleiða sæði. Afleiðingar áhrifa genistein vöruðu löngu eftir að rotturnar urðu fyrir því. Rannsóknaraðilarnir telja áhrif genistein meðan á þroska æxlunarfæranna stendur, geti haft langtíma neikvæð áhrif á karlmenn. Það er ályktað að genistein virki eins og ,,östrogen“ (kvenhormón) eða sem andkarlhormóna og hefti virkni kynhormóns sem er nauðsynlegur karlkyni til þess að æxlunarkerfi þess þroskist eðlilega. Fleiri rannsóknir eru nauðsynlegar til að fá úr því skorið, hvort áhrif genistein meðan á meðgöngu og brjóstagjöf stendur eða bæði, hafi langtímaáhrif eins og kom í ljós í þessari rannsókn. Journal Urologi April 2003;(4):1582-1586. http://www.mercola.com

Soja „bætiefni“ getur minnkað kynhvöt
Rannsókn sýndi að soja sem var auglýst sem bætiefni minnkaði eðlilega kynhvöt kvenrotta um allt að 70%. Rotturnar fengu álíka skammta og það sem konur taka. En margar konur taka soja í sambandi við breytingarskeiðið sem valkost í staðinn fyrir hormóna meðferð, þar sem virka efnið í soja bætiefninu líkir eftir ,,östrogen“ mólekúlum, sem kallast ,,isoflavones“. Fyrri rannsóknir á rottum hafa sýnt að soja ,,isoflavonar“ truflar ,,östrogen“ virkni hjá rottunum, sem veldur þá vissri röskun á samskipta-og kynhegðun. Rannsóknaraðilarnir eru ekki vissir hvort konur hafi greint frá svipuðum aukaverkunum við það að taka sojabætiefni. Hvað sem því líður þá er ekki auðvelt að sjá hvort breyting á kynhvöt verður útfrá bætiefninu , þar sem hormónabreytingar á breytingarskeiðinu geta líka orsakað sömu einkenni. New Scientist November 14, 2003. http:// http://www.newscientist.com The Truth about Soy. http://www.soyonlineservice. co.nz http://www.mercola.com

Soja formúla tengd við hegðunar vandamál
Félag bandarískra barnalækna mælir með brjóstagjöf til 12 mánaða aldurs og jafnvel lengur. Það er ekki alltaf raunhæft. Rannsókn gerð í Yale háskóla á síðasta ári komst að því að flestar mæður sem búa á afskekktum stöðum hætta brjóstagjöf við fjögra mánaða aldur. Vegna þess að þær skortir trúna á að þær geti gert það og halda jafnvel að barnið vilji frekar þurrmjólk. Af þeim 64 konum sem tóku þátt í rannsókninni, höfðu 27% hætt brjóstagjöf eftir fyrstu viku, 37% eftir tvær vikur, 70% eftir tvo mánuði og 89% eftir fjóra mánuði. Þessar tölur eru mjög mikilvægar í sambandi við nýafstaðna rannsókn á mangan í barna þurrmjólkurdufti (infant formula) og möguleg tengsl við hegðunarvandamál hjá börnum. Í rannsókninni kom fram að nýfæddir rottuungar sem fengu steinefni sem fannst í meira magni í þurrmjólk, sérstaklega í soja þurrmjólk, heldur en í brjóstamjólk, geti haft atferlistengdar breytingar á efnafræði heilans. Þessar bráðabirgða niðurstöður þarf að staðfesta í stærri rannsóknum áður en endanlega er staðfest að mangan sé að valda hegðunarvandamálum. Ástæðan fyrir því að mangan er svona mikið áhyggjuefni er, að þó að efnið sé lífsnauðsynlegt og hjálpi frumunum til að safna orku, er það eitrað í stórum skömmtum. Meiri upplýsingar á: http://www.mercola.com

Mismikið magn af mangan er í fæðu ungbarna:
Brjóstamjólk inniheldur 4-6 míkrógrömm í einum lítra (mcg/l). Mjólkurduft (úr kúamjólk) ætlað börnum inniheldur um 30-50 mcg/l. Soja þurrmjólk (Sumar formúlur eru með) 200-300 mcg/l. Í rannsókninni voru 32 nýfæddir rottuungar sem voru aldir á 0-500 míkrógrömmum af mangan daglega. Magnið sem rotturnar fengu var ætlað að líkja eftir því magni sem ungabörn fá úr brjóstamjólk og hinna sem fengu þurrmjólk. Rottur sem fengu ekkert eða mjög lítið skammt af mangan sýndu enga kemíska óreglu, en þær sem fengu stærsta skammtinn af mangan voru með lægra magn af ,,dopamin“ taugaboðefni. Mangan var rannsakað vegna fyrri rannsókna á námuverkamönnum sem höfðu orðið fyrir því að fá mjög mikið magn af mangan og fengu í kjölfarið alvarleg heilsufarsvandamál sem líktust Parkinson´s sjúkdómi. Rannsóknaraðilarnir hafa áhyggjur vegna þess að ,,soja formula“ inniheldur 80 sinnum meira magn af mangan en brjóstamjólk, en þeir bæta því við að önnur steinefni í formúlunni geti dregið úr áhrifunum frá manganinu.

Tveir velþekktir framleiðendur ,,soja formula“ eru Ross Products (deild frá Abbott Laboratories) og Mead Johnson Nutritionals. Ross framleiðir ,,Isomil“ og Mead Johnson framleiðir ,,ProSobee“. Prosobee og Isomil innihalda 25 mcg af mangan í hverjum 5 únsum af venjulegri útþynntri ,,soja formula“. Það er samt 400% meira magn en í brjóstamjólk. Hvað sem því líður þá er mjög mikilvægt að muna að rotturnar fengu ekki sjálfa formúluna, aðeins mangan fæðubótaefni svo að niðurstaðan er ekki fullnægjandi enn sem komið er. Fleiri rannsóknir þarf til þess að sjá hvort tengsl eru á milli mangan og heilsuvandamála. Mangan í stórum skömmtum getur valdið taugaeitrun. Mark Purdey sem gerði grunnrannsóknir á ,,Mad Cow´s Disease“, staðfesti þetta þegar hann ferðaðist til Groote Eylandt, eyju sem er norð-austur af Ástralíu þar sem 25% af mangan í heiminum er unnið. Um það bil 1 af hverjum þrjátíu frumbyggja í þessu þorpi, þar sem fína rykið sest venjulega mest að, hafa ,,Groote syndrome“ (einkenni), taugasjúkdóm sem fer vaxandi. Það er lokastigið af völdum alvarlegrar manganeitrunar. Hann skrifaði ítarlega grein um ferð sína á: http://www.markpurdey.com

Virðing fyrir soja
Margt fólk tengir soja við Asíubúa, góða heilsu og langlífi. Kínverjar borðuðu ekki ógerjaðar sojabaunir eins og þeir borðuðu aðrar baunategundir, t.d. linsubaunir, vegna þess að sojabaunin inniheldur mikið magn af náttúrlegu eiturefni eða næringarleysu. Fremstur í flokki er sterkur ensím (hvati) tálmi sem heftir virkni ,,trypsin“ og annarra ensíma sem þarf til þess að melta prótein. Þessir hamlar eru stór þétt samanbrotin prótein sem verða ekki óvirk við venjulega eldamennsku. Þau geta valdið alvarlegum meltingartruflunum, dregið úr meltingu próteins, valdið krónískum skorti á amínósýrum (hamlar upptöku þeirra). Soja inniheldur líka efni sem heitir ,,goitrogen“ sem að bælir virkni skjaldkirtilsins og er mjög sennilegt að 50 milljónir kvenna séu með skerta virkni skjaldkirtilsins af þeim sökum. Mjög stórt hlutfall, eða 99% af sojaframleiðslu er erfðabreytt (GM) og það inniheldur meira magn af skordýraeitri en nokkur önnur fæðutegund. Sojabaunin hefur líka mikið magn af plöntusýru, sem er líka í hveitiklíði og hýði allra fræja. Það er efni sem getur hamlað upptöku mikilvægra steinefna í smáþörmunum eins og kalks, magnesíum, kopars, járns og sérstaklega zinks. Þó að það sé ekki alþekkt, þá hefur plöntusýran verið rannsökuð ítarlega; það eru bókstaflega hundruð greinaskrifa til um áhrif plöntusýrunnar í vísindaheiminum. Plöntusýra getur hjálpað þeim sem eru með of mikið járn í líkamanum en getur verið vandamál fyrir konur sem eru með miklar blæðingar og tapa við það járni og öðrum steinefnum úr líkamanum. The Whole Soy Story. The True Soy Story. http://thewholesoystory.com/

  • Soja er ekki kraftaverka fæða.
  • Soja er ekki svarið við hungursneyð í heiminum.
  • Soja er ekki undralyf.
  • Soja hefur jafnvel ekki verið viðurkenn öruggt.

Hundruð faraldursfræðilegra, klinískra og tilraunastofu rannsókna tengja soja við :

  • Næringarskort
  • Meltingarvandamál
  • Skjaldkirtilsvandamál
  • Elliglöp
  • Æxlunarfæravandamál
  • Ófrjósemi
  • Fæðingargalla
  • Hrun ónæmiskerfisins
  • Hjartasjúkdóma
  • Krabbamein.

HEIMILDIR: http://www.mercola.com http://www.markpurdey.comTHE TRUTH ABOUT SOYhttp://www.soyonlineservice.co.nz/

Þýtt og endursagt I.G./ Agný  Sjá einnig ás www.heilsuhringurinn.is Sojavörur og neysla þeirra – nr. 2



Flokkar:Næring